نمونه پروژه های طراحی شهری انجام گرفته در سال 2013 تا 2015

پروژه ها و پایان نامه های دانشجویی طراحی شهری معمولا در سطح متوسطی از نظر تکنیک های گرافیکی و فنی قرار می گیرند . هر چند در سال های اخیر پروژه های شهرسازی بصورت حرفه ای بلحاظ کیفی تغییرات قابل ملاحظه ای داشته است. بطور خلاصه باید گفت که : طراحی شهری فرآیندی است که به شکل‌دهی فیزیکی بافت‌های مختلف شهری و روستایی منجر می‌شود. طراحی شهری با رویکرد ساختارگرایی به ایجاد اماکن متعدد می‌پردازد. این فرآیند طراحی ساختمان‌ها، فضاها و چشم‌اندازها را در برمی‌گیرد و نهایتا جریانی را به راه می‌اندازد که به عمران و آبادی شهری کمک می‌کند.

در ادامه به نمونه پروژه های طراحی شهری انجام گرفته در ایران و جهان خواهیم پرداخت.

 در ابتدا باید خلاصه ای از طراحی شهری گفت: 

همزمان با شکل‌گیری صنف طراحان شهری، معماران، شهرسازان، طراحان فضای سبز، مهندسان راه، هنرمندان و طیف وسیعی از مشاغل وفاداری خود را به این حوزه «طراحی شهری» اعلام کردند.در واقع رسالت این حوزه‌ها تغییر روند شکل‌دهی فضاهای پیرامونی بود. از جمله مباحث چالش برانگیز میان این حوزه‌ها عبارت‌ بودند از:

الف) معماران باید سوای از طراحی ساختمان‌ها، با موقعیت مکانی بناها هم در ارتباط باشند.دقت کنید که تصاویر همگی مرتبط نیستند. 

ب) شهرسازان هم باید با شکل فیزیکی توسعه و گسترش شهرها ارتباط داشته باشند.

ج) طراحان فضای سبز هم باید در ابتدای فرآیند طراحی شهری به بررسی و فهم درست از مناطق مورد نظر دست یابند.

د) مهندسان راه هم باید به جای تمرکز روی مباحث ترافیکی، از مهارت‌های خود در ایجاد فضاهای دلپذیر (چه برای سکونت و چه برای مشاهده صرف) استفاده کنند.

1. پروژه توسعه ی مجدد محدوده ی ایستگاه اصلی شهر تاینان واقع در کشور تایوان

پروژه ی توسعه ی مجدد محدوده ی ایستگاه اصلی شهر تاینان واقع در کشور تایوان

این پروژه درصدد جذب گردشگر برای شهر تاینان و از آن طریق برای کشور تایوان بود. در طرح جامع شهر تاینان سه هدف اصلی و مهم برای طراحی این محدوده در نظر گرفته شده بود. 

- طراحی بر اساس فرهنگ جامعه و مداخله ی طبیعی

- توسعه ی پایدار قابل سکونت

- مکانی بالقوه برای زیستگاه های طبیعی

در حالت کلی هدف از این طراحی مداخله ی فرهنگی و ایجاد محیطی پر جنب و جوش و به همان میزان محیطی آرام و دنج بود. نهایتا شرکت مکس تردس با طراحی خود و در نظر گرفتن همه جوانب برنده ی مسابقه شد. 

این پروژه، در حالیکه هویت تاریخی محدوده های اطراف خود را پررنگ کرده است، نمونه ای از پروژه ی پایدار در طراحی شهری نیز می باشد.

چه اقداماتی در دستور کار طراحان شهری قرار دارد؟ 

1 _ وسعت دید دادن به فضای شهری _ استفاده از ابتکارهایی چند در تولید و بازتولید محیط‌های پیرامونی 

2 _ طراحی فضاهای ساخته شده _ از کل شهرها و حومه‌های آنها گرفته تا خیابان‌ها و میدان‌ها ارایه نظرات خود بر چگونگی عمران و احیای شهرها 

3 _ تحقیق و تفحص پیرامون مناطق مورد نظر و ساکنان آنها در نظر گرفتن بافت فیزیکی، سیاسی، اقتصادی و روان‌شناسی حاکم بر آن مناطق 

4 _ تحت تاثیر قرار دادن مردم با ابتکارات خود، کمک به آنها در اتخاذ تصمیم‌هایی مناسب و ‌آموزش آنها جهت ایجاد مکان‌های مطلوب 

5 _ توسعه سیاستگذاری‌های نوین پیرامون ساخت و سازهای شهری 

6 _ مشاور گروهی _ کمک به مردم برای برعهده گرفتن نقش‌هایی پیرامون سازندگی و طراحی حومه‌ها 

7 _ ارایه تصاویر گرافیکی _ از طراحی‌های کلی و تکنیکی گرفته تا استفاده از آخرین دستاوردها در طراحی‌های کامپیوتری 

همچنین از دست ندهید: 10 پروژه دانشجویی معماری و طراحی شهری جدید

2. پروژه طراحی شهری محور جهارباغ منطقه 22 شهر تهران

مساحت پروژه : 470 هکتار

چهارباغ تهران با مساحتی بالغ بر 470 هکتار،مهمترین عنصر استخوان‌بندی منطقه 22 و معرف تمام عیار هویت دروازه‌ای منطقه می‌باشد. این محور از شاخص‌ترین پهنه‌های کار- فعالیت و گردشگری شهر تهران بوده که در تلفیق با بستر طبیعی منطقه، نظام عملکردی- فضایی یکپارچه‌ای را در عین تنوع و تکثر زیر پهنه‌های فعالیتی ایجاد کرده است. 

سه پهنه سکونت،کار و تفریح با تأمین خدمات مطلوب سکونت، گردشگری- فعالیت و ... با غلبه فضای باز و سبز ،علاوه بر ایجاد پیوند عملکردی و فضاهای شهری پرنشاط و خاطره‌انگیز ، بافت سایر بخشهای مختلف منطقه از شرق تا غرب و جنوب تا شمال را به هم مرتبط ساخته و ساختاری منسجم و هماهنگ در منطقه تعریف نموده است. 

رونق اقتصادی حاصل از تمرکز فعالیت‌های گوناگون، در عین پاسخگویی به نیازهای ساکنین، محور چهارباغ را به عنصری فرامنطقه‌ای و محل مناسبی برای گذران اوقات فراغت، زندگی و کار بدل کرده و آن را به عنوان یک پتانسیل ویژه در جهت جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، عمومی در سطح شهر تهران مطرح ساخته است. 

هدف از طراحی شهری چیست؟

طراحی شهری بخش بسیار مهم و حساسی از هویت شهروندان یک شهر به شمار می رود.بدین معنا که چگونه می اندیشند ،چه امکاناتی در دسترس داشتند و چه متخصصانی نبوغ خود را ارائه دادند تا شهری که در آن زندگی می کنیم ساخته شده است. زمانی که این عوامل را کنار یکدیگر قرار می دهیم تا ترکیبی از یک شهر را ارائه نماییم ،سیمای شهر گویای فرهنگ و نگرش آن جامعه می باشد.معیار فرهنگی ،سلیقه ی شخصی ،تفکر و امکانات نهادهای اجتماعی در یک کشور تعیین کننده ی نمای ظاهری شهری و بالطبع طراحی شهری است.

طراحی شهری از یک سو باید حداقل خدمات و امکانات شهری را به طور یکسان در اختیار کلیه شهروندان قرار دهد و از سوی دیگر تنوع و امکان انتخاب جایگرین متفاوت را برای گروه های مختاپلف جامعه فذهم سازد.

هدف اول مستلزم یکنواختی استانداردها و جامعیت آن می باشد،ولی هدف دوم تنوع استانداردها و به کار گیری تدابیر و راهبردهای متخصصان و افراد ذی صلاح در شهرسازی را ایجاب می نماید.

طراحی شهری در چارچوب کلی فرایند برنامه ریزی و تصمیم گیری جامعه ،نیاز به تشکلات رسمی دارد تا از این طریق ،قشر ها و گروه های فرهنگی جامعه ،نتواند به ارزشها و آرمانهای خود جامه ی عمل بپوشانند و پیشنهاد های طراحی را که نهایتا به صورت سرمایه گذاری شهری ،مرمت ،نوسازی ،بازسازی و ساخت و حفظ بناها در می آید ،بهتر ارائه دهند.

اگر از هر قشر خواسته شود تا نظر خود را در مورد شکل شهر و نقش هشر بیان کند در طراحی شهری ،تنوع ، هماهنگی و زیبایی سیمای شهر و الگوی فعالیت ها به بهترین نحو فراهم می آید وزیرا در این حالت طراحی شهری رفتارهای جمعی خواسته های فرهنگی و هویت گروهی را منعکس می سازد.فرضیه اصلی در این جا این است که طراحی خیال پردازانه با استفاده مشترک از فضا و سهیم شدن در امکانات و دسترسی متعدد به عملکردهای شهری و تنوع در شیوه های زندگی می تواند برخی از تضاد های بارز بین گروه ها را از بین ببرد.

طراحی شهری فعالیتی پر هزینه تر از برنامه ریزی شهری می باشد و مستلزم به کار گیری منابع کمیاب و متخصصان حرفه ای ماهر است .این نکته حائز اهمیت است که فعالیت های طراحی شهری در جهاتی سوق داده شود که عملکردها و عوامل شکل دهنده ی شهری بیشترین تاثیر را روی رفتار کلی افراد و بافت و فرم شهر داشته باشد.

همچنین دانشجویان عزیز می توانند جهت انتخاب موضوع و نوشتن پروپوزال شهرسازی و طراحی شهری به آتلیه آرمانشهر مراجعه کنند.